นักโบราณคดีได้ค้นพบ “ลิปสติก” รูปแบบที่เก่าแก่ที่สุดในโลก ในสถานที่ที่ไม่คาดคิดมาก่อน เพราะเป็นประเทศที่ครั้งหนึ่งเคย “ห้ามการแต่งหน้า”
โถหินแกะสลักด้วยมือที่พบในประเทศอิหร่าน จากการตรวจสอบคาร์บอนมีอายุระหว่าง 1936 ปีก่อนคริสตกาล ถึง 1687 ปีก่อนคริสตกาล ทำจากแร่คลอไรต์ โดยมีรูที่ด้านบนเพื่อแยกสิ่งที่อยู่ภายใน
นักโบราณคดีระบุว่านี่เป็น “ลิปสติก” รูปแบบหนึ่งจากยุคสำริด ที่สามารถใช้แปรงทาลิปสติกได้ โดยหลังจากวิเคราะห์ผลิตภัณฑ์เสริมความงามสีแดงเข้มเมื่อเดือนที่แล้ว ทีมงานได้ตัดสินใจเผยแพร่ผลการวิจัยของพวกเขาในรายงานทางวิทยาศาสตร์
Massimo Vidale ศาสตราจารย์ด้านโบราณคดี หนึ่งในเจ็ดนักวิทยาศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับการศึกษานี้ เปิดเผยกับเดอะวอชิงตันโพสต์ “สิ่งสำคัญคือต้องทราบว่าด้วยความรู้ในปัจจุบัน เราตั้งสมมุติฐานว่าเป็นสีทาปากประเภทหนึ่ง”
“เพราะมันมีรูปร่างเหมือนอ้อย จึงเล็กมากและพกพาสะดวก… ในสมัยนั้นผู้คนใช้ท่อนอ้อยธรรมดาเป็นภาชนะ แต่อันนี้ทำจากหินที่แข็งแกร่งมาก”
ผลิตภัณฑ์เสริมความงามสมัยโบราณนี้ มีลักษณะคล้ายกับภาชนะใส่ลิปสติกในปัจจุบัน สูงประมาณ 5 ซม. และกว้าง 2 ซม. เหมือนกับภาชนะลิปสติกทรงกระบอกแบบดั้งเดิมขนาดเล็กมาก
นักวิทยาศาสตร์กล่าวว่า วัตถุทรงกระบอกนี้ถูกค้นพบครั้งแรกในปี ค.ศ.2001 ในสุสานตั้งแต่สหัสวรรษที่ 3 ก่อนคริสต์ศักราช ใกล้แม่น้ำฮาลิล ในเมืองเคอร์มาน ทางตะวันออกเฉียงใต้ของอิหร่าน โถอาจเป็นของอารยธรรมจิรอฟท์ (Jiroft ) ยุคสำริด จนกระทั่งมีการค้นพบน้ำท่วมใกล้แม่น้ำ
ทีมงานได้ตรวจสอบวัสดุภายในโถหินโบราณนี้ และพบว่าลิปสติกอยู่ในรูปแบบกลายเป็น “ผง” เนื่องจากขาดน้ำมากว่า 3,700 ปี เมื่อวางไว้ใต้กล้องจุลทรรศน์ จึงเห็นอนุภาคที่มีเม็ดสีเข้ม ซึ่งบ่งบอกว่าเดิมทีผลิตภัณฑ์นั้นมีสี “แดงเข้ม” มาก่อน
จากการวิจัยเพิ่มเติม พวกเขาค้นพบว่าหลอดนี้มีวัสดุที่คล้ายคลึงกับลิปสติกเครื่องสำอางในปัจจุบัน เช่น น้ำมันพืชและแว็กซ์ นอกจากนี้ ยังค้นพบส่วนผสม เช่น เฮมาไทต์ ซึ่งเป็นแร่เหล็กออกไซด์ที่มีสีแดงเลือด
แม้ว่าลิปสติกจะมีมาอย่างน้อย 5,500 ปีแล้ว แต่นักวิจัยก็ต้องประหลาดใจเมื่อพบลิปสติกที่เก่าแก่ที่สุดในโลกในอิหร่าน ซึ่งเป็นประเทศที่เคย “ห้ามแต่งหน้า” ประเทศนี้สั่งห้ามเครื่องสำอางและผลิตภัณฑ์ความงาม หลังการปฏิวัติอิสลามปี 1979 แต่ในที่สุดก็ผ่อนคลายข้อจำกัด โดยอนุญาตให้ผู้หญิงที่ไม่ได้ทำงานในรัฐบาลและนักศึกษาแพทย์เท่านั้นที่สามารถแต่งหน้าได้
แม้ว่าทีมนักวิทยาศาสตร์จะหลงใหลในการค้นพบลิปสติกที่เก่าแก่ที่สุด แต่พวกเขาไม่แน่ใจว่าเป็นของใคร และสันนิษฐานว่ามันเป็นส่วนหนึ่งของงานศพในยุคจิรอฟต์ อาจเพราะสามารถแต่งหน้าให้กับผู้ตายได้ หรืออาจเป็นทรัพย์สินของผู้ตาย และผู้อื่นไม่สามารถใช้จึงฝังไว้กับผู้ตาย
