ศิลปินรีวิวประสบการณ์ “ทหารบ้านนาย” ได้เงินวันละ 80 ถูกใช้เหมือนทาส ต้องกินอาหารเหลือ เผยเหตุผลทำไมไม่ใช้ “เครื่องซักผ้า” อ่านแล้วยิ่งจุกอก
เมื่อวันที่ 12 มีนาคม 2567 ศิลปินผู้สร้างสรรค์ผลงานศิลปะ ตีแผ่ชีวิต “ทหารบ้านนาย” จากประสบการณ์ตรงเมื่อสมัครเข้าเป็นทหารเกณฑ์ และถูกเลือกให้ไปทำงานที่บ้านนายทหาร ชีวิตจริงยิ่งกว่าละคร ได้เงินวันละ 80 บาท แต่ใช้งานเยี่ยงทาส ให้กินอาหารเหลือ ถึงกับโทรไปร้องไห้กับแม่
โดยเจ้าตัวเล่าว่า ไม่กี่ปีที่ผ่านมา ผมตัดสินใจสมัครทหาร ด้วยความตั้งใจที่จะพูดในน้ำเสียงของทหารเกณฑ์นายหนึ่ง มีคนหลายคนที่เสียโอกาสในชีวิต เพียงเพราะเขาดวงไม่ดี? ทำไมไม่เรียน รด.? อยากให้มองกว้างๆ การเรียน รด. มีค่าใช้จ่ายพอสมควร ความเป็นจริงคือ รด. ไม่ได้เปิดโอกาสให้เด็กผู้ชายทุกคน
ตนเองประจำใน “กองร้อยคนป่วย” มีคนทุกรูปแบบ โรคหัวใจ ทารัสเซียเมีย วัณโรค ที่น่ากลัวที่สุด คือ ผู้ปวยจิตเวชที่ต้องมาอยู่ในระบบที่คนเหล่านี้คือตัวตลก ทำไมคนป่วยถึงต้องมาเป็นทหาร บางคนขาดการเข้าถึงข้อมูล แต่หลักๆ คือการหาหมอ เพื่อวินิจฉัย (ไม่ทราบว่าต้องออกโดยโรงพยาบาลทหารหรือป่าว) แต่ที่แน่ๆ มีคนหลายคนที่เข้าไม่ถึงขั้นตอนการรักษา ผมมีเพื่อนหนึ่งคน ที่มาทราบในกรมว่าตัวเองเป็น hiv ตกใจกับอาการป่วย แต่สิ่งที่ตามมาน่ากลัวกว่านั้นมาก (การหยอกล้อ) ไว้มีโอกาสจะมาเล่า
มีเหตุผลมากมายที่ผมรู้สึกไม่ดี หนึ่งในนั้นคือน้ำตาของเด็กผู้ชายที่โดนพรากอิสรภาพ เพียงเพราะดวงไม่ดี (ดวงไม่ดีที่เกิดในครอบครัวยากจน) เรื่องอุดทหาร มีราคามหาศาล หลายคนอาจจะพอทราบ วันที่รับ สด 9 สัสดีอาจจะติดต่อพ่อแม่คุณไปเพื่อผลประโยชน์ ส่วนนี้อาจจะเป็นหนึ่งในปัจจัยที่ยังต้องจับใบดำใบแดง แต่ในทัศณะของผม ปัจจัยหลักๆ ที่ยังต้องบังคับ คือ ระบบข้างในที่หลายๆอย่างไม่สมเหตุสมผล การฝึกที่หลายๆ อย่างเหมือนจะแค่สนุก การบังคับโดยไม่มีข้อแม้ การหยามความเป็นคนจนลืมตัวว่าเราเป็นแค่ทาส
“เด็กบ้านนาย” ผมโดนบังคับเลือกไป อาจจะเพราะไม่ใช่ชายแท้ (บ้านเขามีลูกสาวสวย) อาจจะเพราะจบปริญญาตรี (เวลาเลือกคนทำความสะอาดห้อง ทหารชั้นผู้ใหญ่มักจะเลือกจากระดับการศึกษา ตอนอยู่กองร้อยผมประจำการล้างห้องน้ำผู้การ อันนี้สบาย เพราะถือเป็นห้องน้ำส่วนตัวผมไปด้วย) ยืนยันเรื่องจริงยิ่งกว่าละคร
80 % ของบ้านนายทหารไม่มีเครื่องซักผ้า ผมซักเสื้อ ยันกางเกงใน เกิดมาไม่เคยรีดชุด นร. ใส่เอง ก็ต้องมาทำ โดนปฏิบัติเสมือนทาสเรือนเบี้ยดีๆ ได้เงินวันละ 80 อาศัยอาหารเหลือ ห้ามใส่รองเท้าในเขตรั้วบ้าน รอเปิดประตูรั้ว เดินตามเก็บรองเท้าทันที่นายท่านถอด และทุกเช้าจะต้องนำมาวางพร้อมใส่
“ไม่ทราบว่า ให้ผมเรียกว่าอะไรครับ” เรียกคุณนายก็ได้จ๊ะ ส่วนลูกสาวให้เรียกคุณหนู แม้แต่ชื่อผมก็ไม่มีสิทธิ์เรียก ผมทนอยู่ได้ 3 วัน เป็นครั้งแรกที่ร้องให้ให้แม่ได้ยิน
บางคน บางหน้าที่ บางตำแหน่ง อาจเป็นการปูพื้นฐานในการยกคนบางกลุ่มให้ดูประเสริฐมากกว่าคนบางกลุ่ม นี่คือหนึ่งในคำตอบที่ว่าทำไมบ้านนายทหารถึงไม่ใช้เครื่องซักผ้า คงเพราะ การที่สามารถสั่ง ใช้เช็ดขี้เช็ดเยียว การที่ทำน้ำหกแล้วมีคนตามเช็ด มันดูสูงส่งกว่า วิธีคิดแบบเจ้านาย ไม่เพียงส่งต่อมาในระบบทหาร แต่เป็นทั้งครอบครัว 6 เดือนที่เป็น บางทีก็เผลอลืมตัว อินกับการเป็นเจ้านายลูกน้องหลายๆ ครั้ง
ชนชั้นนึงที่เรียกว่า นายทหาร กำลังนำภาษีว่าด้วยรั้วของชาติ ไปใช้เป็นทาสส่วนตัว เกียรติยศของชายไทย เป็นแค่คำหลอกลวง เป็นแค่ตลาดให้พวกนายทหารมาดูตัวไปใช้ประโยชน์ส่วนตน
สิ่งที่พอจะได้กลับมาช่วงเป็นทหาร คงเป็นความสนุกมหาศาล ความเพลิดเพลินกับการลืมความเป็นคน ทหารจะต้องไม่ใช่การบังคับ มีแต่ข้อดีกับภาพลักษณ์องค์กร ทั้งคุณภาพบุคลากร ความโปร่งใส ผลประโยชน์ คอรัปชั่น จะลดลง หรือข้อดีทั้งหมด จะเป็นข้อเสียของผู้ถือผลประโยชน์ กระมัง